W dniach 12–13 grudnia 2018 r. w Centrum Szkoleniowym ORE w Sulejówku Wydział Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych (WSPE) Ośrodka Rozwoju Edukacji organizował spotkanie informacyjno-konsultacyjne dla przedstawicieli Ośrodków Koordynacyjno-Rehabilitacyjno-Opiekuńczych realizujących rządowy program „Za życiem”. Wydarzenie to otworzyło cykl spotkań z obszaru badania potrzeb środowisk zajmujących się wczesną interwencją i wczesnym wspomaganiem rozwoju dziecka.
Cele spotkania:
- wypracowanie wstępnych wskazań do opracowania standardów wczesnego wspomagania rozwoju dziecka (WWRD);
- promowanie działań Powiatowych Ośrodków Koordynacyjno-Rehabilitacyjno-Opiekuńczych realizujących program „Za życiem” oraz wczesnego wspomagania rozwoju dziecka;
- doskonalenie umiejętności w zakresie kompleksowego działania wobec małego dziecka z niepełnosprawnością i jego rodziny;
- upowszechnianie skutecznych rozwiązań w działalności OKRO.
W pierwszym dniu odbyły się zajęcia w trzech modułach:
I moduł to wystąpienie Małgorzaty Dońskiej-Olszko, która przedstawiła rekomendacje i standardy wczesnej interwencji opracowane przez Europejską Agencję ds. specjalnych potrzeb i edukacji włączającej, a następnie odbyła się dyskusja z uczestnikami spotkania na temat tychże standardów i odniesienie się do nich z perspektywy ośrodków od roku funkcjonujących w naszym kraju. Małgorzata Dońskiej-Olszko omówiła konieczność zbadania zasobów i potrzeb środowiska realizującego wczesne wspomaganie rozwoju dziecka, które umożliwi opracowanie standardów WWRD.
II moduł rozpoczął się prezentacją przez Anny Grabowskiej z Fundacji „Promyk słońca” z Wrocławia, dotycząca modelowych rozwiązań w zakresie współpracy OKRO z różnymi podmiotami, w tym służbą zdrowia, opieką społeczną i samorządem, w ramach realizacji programu „Za życiem”. Ten moduł uzupełniły zajęcia warsztatowe z uczestnikami spotkania. Utworzone trzy zespoły analizowały korzyści, oczekiwania i trudności związane ze współpracą OKRO z różnymi podmiotami. Na koniec omówiono efekty pracy zespołowej z uczestnikami spotkania.
III moduł obejmował warsztaty dotyczące analizy poszczególnych zadań realizowanych przez OKRO wynikających z rozporządzenia, ze zwróceniem uwagi na to, co realizuje się w obszarze danego zadania z powodzeniem, a co sprawia trudności. Uczestnicy pracowali w pięciu zespołach. W ramach podsumowania omówiono pracę zespołów, znalazło się też miejsce na na odniesienie do własnych doświadczeń uczestników forum.
W drugim dniu Radca Ministra z Departamentu Wychowania i Kształcenia Integracyjnego Ministerstwa Edukacji Narodowej – Cezary Zawistowski zaprezentowała wnioski ze sprawozdań spływających do Ministerstwa z działalności OKRO oraz odpowiedział uczestnikom na wiele pytań dotyczących działania ośrodków koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczych, dobre praktyki przedstawiły: Hanna Kasperowicz i Gabriela Strąk z powiatu węgrowskiego oraz Anna Stelmaszewska z powiatu kutnowskiego. Podzieliły się swoimi doświadczeniami, ale przede wszystkim pokazały perspektywę organizacji OKRO w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Węgrowie oraz w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Kutnie.
Ostatnim zadaniem realizowanym podczas spotkania były zajęcia warsztatowe prowadzone przez Jolantę Rafał–Łuniewską z WSPE na temat opracowania wstępnych wskazań do standardów wczesnego wspomagania rozwoju dziecka w naszym kraju, gdzie bardzo pomocne okazały się rekomendacje Europejskiej Agencji ds. specjalnych potrzeb i edukacji włączającej czyli fundamentalne w tym obszarze założenia jednakowe dla wszystkich krajów Unii Europejskiej, a są to:
- Dostępność – rozpoczęcie pracy z dzieckiem i jego rodziną najwcześniej, jak jest to możliwe, niezależnie od miejsca zamieszkania.
- Bliskość – objęcie opieką wszystkich potrzebujących dzieci i ich rodzin. Rodzina ma otrzymywać niezbędne wsparcie jak najbliżej miejsca zamieszkania, na szczeblu lokalnym (decentralizacja usług). Rodzina stanowi centrum zainteresowania służb wczesnego wspomagania.
- Dostępność finansowa – świadczenia z zakresu wczesnego wspomagania są całkowicie bezpłatne i rodzice nie ponoszą żadnych kosztów terapii. Usługi pokrywane są ze środków publicznych sektora służby zdrowia, edukacji i opieki społecznej oraz firm ubezpieczeniowych i organizacji pozarządowych. Ewentualne usługi prywatne finansują rodzice.
- Pomoc interdyscyplinarna – pracownicy ośrodków wczesnego wspomagania prezentują różne specjalności, wymieniają się informacjami w zależności od określonych potrzeb.
- Różnorodność świadczeń – wiąże się z różnorodnością dziedzin i specjalności reprezentowanych przez pracowników zespołu wczesnego wspomagania, który stanowią specjaliści trzech resortów: zdrowia, edukacji i opieki społecznej.
Na koniec uczestnicy spotkania wyrazili duże uznanie dla organizacji spotkania przez WSPE, a poziom satysfakcji z uczestnictwa w spotkaniu uznali za wysoki. Ponadto zwrócili uwagę na potrzebę kontynuacji spotkań o charakterze szkoleniowo-konsultacyjnym w zakresie działalności OKRO jeszcze przez 3 lata realizacji programu „Za życiem”.
