W dniach 9–10 maja w Centrum Szkoleniowym Ośrodka Rozwoju Edukacji odbyło się drugie z trzech planowanych szkoleń „Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły i placówki” dla pracowników placówek doskonalenia nauczycieli wskazanych przez kuratorów oświaty.
Szkolenie otworzyła Marzenna Habib, Wicedyrektor ORE. Witając zaproszonych gości, zwróciła uwagę na rolę Ośrodka we wdrażaniu reformy edukacji. Przedstawiła także zadania Wydziału Wychowania i Profilaktyki w zakresie wprowadzanych zmian związanych z tematem programu wychowawczo-profilaktycznego.
Dorota Macander omówiła najważniejsze założenia reformy edukacji, w tym wzmocnienie wychowawczej funkcji szkoły w wyniku wprowadzanych zmian, podkreśliła też rolę rodziców w tworzeniu programu. Przypomniała, że konstruowanie i modyfikacja programu wychowawczo-profilaktycznego są wyznacznikami reformy, że bezpieczeństwo, kształtowanie postaw obywatelskich i patriotycznych, edukacja informatyczna oraz edukacja zdrowotna to także obszary reformy edukacji w kontekście wychowania i profilaktyki.
Wykład wprowadzający na temat istoty programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły i placówki wygłosił prof. dr hab. Zbigniew B. Gaś (Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie). Zwrócił uwagę na uwzględnienie wyjściowych zasobów szkoły, placówki w procesie zmiany. Zaprezentował założenia dotyczące wychowania realizowanego w placówce oświatowej oraz procedurę opracowania programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły. Omówił kwestię opracowania strategii ewaluacyjnej. Ewaluacja jest działaniem systemowym. Wyróżnił ewaluację celu, wyniku, procesu. Zwrócił również uwagę na cykliczny charakter działań w środowisku szkolnym w obszarze budowania programu wychowawczo-profilaktycznego, podkreślił, że w wychowaniu potrzebna jest ewolucja, a nie rewolucja.
Dr Wiesław Poleszak z Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie poprowadził warsztat dotyczący budowania oraz modyfikacji programu wychowawczo-profilaktycznego. Zwrócił uwagę na proces konstruowania sylwetki absolwenta.
Natomiast prof. dr hab. Marek Konopczyński (Uniwersytet w Białymstoku) przedstawił aspekty dotyczące funkcjonowania szkoły: szkoła jako instytucja wychowująca (wychowanie to proces indywidualny i osobowy), lekcje jako narzędzie wychowawcze (proces wychowawczy jest permanentny i całościowy), nauczyciel jako wychowawca (przewodnik po świecie wartości).
Podczas wykładu padło pytanie: jaką rolę powinna pełnić współczesna szkoła? Według prof. Konopczyńskiego kończy się jej rola jako formalnego źródła dostarczania wiedzy młodemu pokoleniu. Przyszłością jest jej rola uspołeczniająca. Szkoła ma kreować tożsamość ucznia, rozwijać postawę solidaryzmu społecznego, kooperacji, pomocniczości, uwrażliwiać na potrzeby innych. Powinna być miejscem metodycznego uspołeczniania młodego pokolenia. Wyzwaniem współczesnej edukacji jest kreowanie sylwetki osobowej i społecznej młodego człowieka.
Dr Joanna Borowik i dr Marcin Kolemba z Uniwersytetu w Białymstoku podczas warsztatu przedstawili treści wychowawczo-profilaktyczne w obszarach: sfery fizycznej (edukacja zdrowotna), psychicznej (bezpieczeństwo, profilaktyka zachowań ryzykownych), społecznej (relacje, kształtowanie postaw społecznych) i aksjologicznej (kultura, normy, wzory zachowań). Uczestnicy warsztatu analizowali elementy składowe ewaluacji.
Pracownicy placówek doskonalenia mogli poszerzyć swoje kompetencje m.in. o następujące zagadnienia:
- Diagnoza potrzeb rozwojowych i zagrożeń. Czynniki chroniące i czynniki ryzyka. Tworzenie narzędzi diagnozy pracy szkoły w obszarach wychowania i profilaktyki oraz ich zastosowanie w badaniach diagnostycznych nauczycieli, uczniów i ich rodziców.
- Opracowywanie programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły i placówki oraz jego modyfikacja na podstawie oceny skuteczności dotychczasowych działań.
- Treści i formy działań wychowawczo-profilaktycznych szkoły i placówki oraz ewaluacja osiągnięcia celów i procesu ich realizacji.
- Skuteczne działania wychowawczo-profilaktyczne – rekomendowane programy profilaktyczne.
Podczas szkolenia w Ośrodku Rozwoju Edukacji przedstawione zostały również najważniejsze kierunki zmian w zakresie wychowania i profilaktyki obowiązujące od roku szkolnego 2017/2018:
- podkreślenie, że „wychowanie to wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, które powinno być wzmacniane i uzupełniane przez działania z zakresu profilaktyki dzieci i młodzieży” (art. 1 pkt 3 ustawy Prawo oświatowe U. z 2017 r. poz. 59);
- wzmocnienie wychowawczej funkcji szkoły poprzez szersze uwzględnienie zadań wychowawczo-profilaktycznych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356);
- połączenie szkolnego programu wychowawczego i programu profilaktyki w jeden dokument zawierający treści i działania o charakterze wychowawczym i profilaktycznym;
- uwzględnienie wniosków z przeprowadzonej diagnozy potrzeb wychowawczych i środowiskowych danej społeczności szkolnej w programie wychowawczo-profilaktycznym.
{phocagallery view=category|categoryid=365|
