Polski Komitet Normalizacyjny (PKN) to krajowa jednostka normalizacyjna, która odpowiada za organizację działalności normalizacyjnej. PKN nie jest organem administracji rządowej, jest podmiotem prawa publicznego. Działa na mocy Ustawy z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji.
Zadania PKN
Głównymi zadaniami PKN są:
- organizowanie i nadzorowanie działań związanych z opracowywaniem i rozpowszechnianiem Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych;
- określanie stanu i kierunków rozwoju działalności normalizacyjnej;
- zatwierdzanie i wycofywanie Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych;
- reprezentowanie Rzeczypospolitej Polskiej w międzynarodowych i regionalnych organizacjach normalizacyjnych, uczestnictwo w ich pracach oraz występowanie za granicą w sprawach dotyczących normalizacji;
- inicjowanie i organizowanie pracy komitetów technicznych;
- organizowanie i prowadzenie działalności szkoleniowej, wydawniczej, promocyjnej i informacyjnej dotyczącej normalizacji i dziedzin pokrewnych;
- opiniowanie projektów aktów wykonawczych związanych z normalizacją;
- uczestnictwo w krajowym systemie notyfikacji norm i aktów prawnych.
Krajowa jednostka normalizacyjna musi być bezstronna oraz niezależna od jakiejkolwiek grupy interesów, a prace normalizacyjne prowadzą Organy Techniczne (OT) działające przy PKN. Wszystkim środowiskom zainteresowanym normalizacją PKN umożliwia udział w pracach poszczególnych OT: Komitetów Technicznych (KT), Komitetów Zadaniowych (KZ) oraz Podkomitetów Technicznych (PK).
Korzyści z udziału w normalizacji:
- przewaga konkurencyjna;
- szansa dotarcia na szerszy rynek przy znacznie niższych kosztach projektowania i badań;
- możliwość bezpośredniego wpływania na treść norm;
- ułatwiony dostęp do informacji „z rynku”;
- poszerzanie kontaktów biznesowych.
Normalizacja odgrywa istotną rolę w gospodarce rynkowej – jest gwarancją jakości i przyczynia się do konkurencyjności polskich produktów i usług. Normalizacja prowadzona jest w celu:
- racjonalizacji produkcji i usług poprzez stosowanie uznanych reguł technicznych lub rozwiązań organizacyjnych;
- usuwania barier technicznych w handlu i zapobiegania ich powstawaniu;
- zapewnienia ochrony życia, zdrowia, środowiska i interesu konsumentów oraz bezpieczeństwa pracy;
- poprawy funkcjonalności, kompatybilności i zamienności wyrobów, procesów i usług oraz regulowania ich różnorodności;
- zapewnienia jakości i niezawodności wyrobów, procesów i usług;
- działania na rzecz uwzględnienia interesów krajowych w normalizacji europejskiej i międzynarodowej;
- ułatwiania porozumiewania się przez określanie terminów, definicji, oznaczeń i symboli do powszechnego stosowania.
Zasady normalizacji:
- jawność i powszechna dostępność;
- uwzględnienie interesu publicznego;
- dobrowolność uczestnictwa w procesie opracowywania i stosowania norm;
- zapewnienie możliwości uczestnictwa wszystkich zainteresowanych w procesie opracowywania norm;
- konsens jako podstawa uzgadniania treści norm;
- niezależność od administracji publicznej oraz jakiejkolwiek grupy interesów;
- jednolitość i spójność postanowień norm;
- wykorzystywanie sprawdzonych osiągnięć nauki i techniki;
- zgodność z zasadami normalizacji europejskiej i międzynarodowej.
Strefa edukacji
Celem działalności edukacyjnej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego jest przybliżenie społeczeństwu zagadnień normalizacji. Warto już na wstępie wspomnieć, że normalizacja ma ogromy wpływ na każdą sferę naszego życia. Normalizacja od dawna jest istotnym elementem w rozwiązaniach techniczno-technologicznych, i z tego najczęściej jest znana. Ale obecnie obejmuje już swym zasięgiem zagadnienia związane m.in. z: zarządzaniem (w tym zarządzanie jakością), żywnością, środowiskiem, bezpieczeństwem czy odpowiedzialnością społeczną. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jak trudne byłoby nasze codzienne funkcjonowanie bez normalizacji. Być może wynika to stąd, że normalizacja „pracuje w tle” – bez naszej świadomości.
Wartość normalizacji to przede wszystkim jej wkład w ekonomiczny i zrównoważony rozwój społeczny. Osiągane jest to m.in. poprzez wzrost produktywności i ułatwioną wymianę handlową. Te zależności już dawno dostrzegły kraje wysoko rozwinięte. Tam wiedza normalizacyjna przekazywana jest młodemu pokoleniu na wszystkich poziomach edukacyjnych. Nie ulega wątpliwości, że ta ścieżka rozwoju ekonomicznego powinna być także znana polskiej młodzieży i studentom.
W ramach działalności edukacyjnej PKN stara się ukazać normalizację jako narzędzie porządkowania i ograniczania różnorodności, a także jako sposób doskonalenia i ułatwiania codziennego życia. Zachęca do wykorzystywania wiedzy normalizacyjnej w codziennej praktyce i w nauczaniu, czyli do korzystania ze sprawdzonych, najlepszych i zawsze aktualnych rozwiązań zawartych w Polskich Normach. PKN przekonuje, że warto mieć wpływ na treść norm, przekłada się to bowiem na wymierne korzyści ekonomiczne dla uczestników systemu normalizacyjnego. Już najwyższy czas włączyć normalizację do edukacji!
Informujemy szkoły, nauczycieli i uczniów, że w Strefie edukacji w części dotyczących Szkół wyższych istnieje możliwość pobrania różnych publikacji dotyczących normalizacji[1] z których mogą korzystać nauczyciele, uczniowie, szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w celu propagowania normalizacji.
[1] https://wiedza.pkn.pl/web/strefa-edukacji/szkoly-wyzsze-publikacje
Zapraszamy do korzystania ze strefy edukacji PKN.
Źródło: strona internetowa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego
