Prawo na rzecz ucznia ze SPE

  • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. 2017r. poz. 1189);
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz. U. z 2017r. poz.1575);

Rozporządzenie określa kwalifikacje wymagane od nauczycieli na każdym etapie edukacyjnym i specjalistów pracujących w przedszkolach, szkołach i placówkach oświatowych: psychologa, pedagoga, nauczyciela wspomagającego, logopedy, terapeuty pedagogicznego, doradcy zawodowego, w tym nauczycieli i specjalistów zatrudnianych w szkołach i placówkach specjalnych, a także określone są w nim kwalifikacje do prowadzenia zajęć wczesnego wspomagania rozwoju dziecka i do prowadzenia zajęć rewalidacyjnych.

  • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016r.- Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017r. poz. 59 i 949);
  • Na podstawie art. 47 ust 1 pkt 1 lit. a, b, e, f i h ww. ustawy Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej  (Dz. U. z 2017r., poz. 356);

Od 1 września 2017 r. z nowej podstawy programowej uczą się uczniowie klas I,IV,VII szkoły podstawowej. Uczniowie pozostałych klas szkół podstawowych, klas gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych będą korzystali z dotychczasowej podstawy programowej i dotychczasowych podręczników.

Podstawa programowa dla szkoły podstawowej zawiera wszystkie potrzebne i wymagane treści w kształceniu uczniów klas 7 i 8 w nowej strukturze szkoły podstawowej.  Uczniowie tych klas będą wypełniali program stanowiący kontynuację tego, który realizowali w klasach 4-6. Program ma ich przygotowywać do podjęcia dalszej nauki w wybranym typie szkół ponadpodstawowych, począwszy od roku szkolnego 2019/2010.

Natomiast  podstawa  programowa  dla  uczniów z niepełnosprawnością intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym (Zał. Nr 3 Podstawy Programowej) wchodzi do wszystkich klas szkoły podstawowej od 1 września 2017roku.

  • Na podstawie art. 111 ww. ustawy Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz.U. z 2017r. poz. 649);

Rozporządzenie  zawiera  informacje  o  liczbie  dzieci  w  oddziałach  przedszkolnych  integracyjnych i specjalnych, oraz klasach I-III, a także liczbę uczniów w szkołach specjalnych. Rozporządzenie określa czas trwania zajęć edukacyjnych i rewalidacyjnych. Wskazuje także szczegółowo, co powinien zawierać arkusz organizacyjny przedszkola i szkoły.

  • Na podstawie art. 127 ust. 19 pkt 2 ww. ustawy  Rozporządzenie  Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. z 2017r. poz. 1578); 

 Rozporządzenie określa organizację kształcenia specjalnego w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, ogólnodostępnych, integracyjnych i specjalnych. Zawiera szeroką informację o wielospecjalistycznej ocenie funkcjonowania ucznia i tworzeniu IPET-u oraz dostosowaniach do specjalnych potrzeb edukacyjnych ucznia.

  • Na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej    z dnia 9 sierpnia 2017r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2017r. poz. 1591);

Rozporządzenie  określa  na  czym  polega  udzielanie  pomocy  psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolach, szkołach i placówkach, a także do kogo jest ona adresowana. Precyzuje kto udziela tejże pomocy i z czyjej inicjatywy mogą być podejmowane takie działania. Wskazuje formy udzielania pomocy. Określa warunki organizacji klas terapeutycznych i indywidualnej ścieżki nauczania. Opisuje zadania pedagoga, psychologa, logopedy pracujących w przedszkolu, szkole i placówce, a także zadania doradcy zawodowego oraz terapeuty pedagogicznego. Zawiera sygnalne informacje dotyczące Indywidualnych Programów Edukacyjno Terapeutycznych (IPET) – dokładniejsze regulacje na ten temat znajdują się w rozporządzeniach dotyczących warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych i niedostosowanych społecznie. 

  • Na podstawie art. 115 ust. 4 ww. ustawy Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków i trybu udzielania zezwoleń na indywidualny program lub tok nauki oraz organizacji indywidualnego programu lub toku nauki (Dz.U. z 2017r. poz. 1569);
  • Na podstawie art. 127 ust. 20 ww. ustawy  Rozporządzenie  Ministra Edukacji Narodowej  z dnia 9 sierpnia 2017 r.  w  sprawie  indywidualnego  obowiązkowego  rocznego przygotowania  przedszkolnego  dzieci  i  indywidualnego  nauczania  dzieci i młodzieży  (Dz.U. z 2017r poz. 1616);
  • Na podstawie art.127 ust.19 pkt 1 ww. ustawy Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2017r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci  (Dz.U. z 2017r. poz. 1635);

 Rozporządzenie wskazuje, jakie dzieci mogą otrzymać opinię o wczesnym wspomaganiu rozwoju dziecka, co powinien zawierać arkusz obserwacji i Indywidualny Program Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka. Określa także na czym polega wsparcie rodziny dziecka z niepełnosprawnością.

 Na podstawie art. 127 ust. 18 ww. ustawy Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2017 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych (Dz.U. z 2017r. poz. 1743);

Weszły w życie również rozporządzenia zmieniające wynikające z poprzedniej ustawy o systemie oświaty i dotyczące wcześniejszego ustroju szkolnego (gdzie po 6- letniej szkole podstawowej funkcjonowały 3-letnie gimnazja, obowiązujące do wygaśnięcia tychże gimnazjów):

  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2017r. poz.1647);
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. z 2017r. poz. 1651);
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży(Dz.U. z 2017r. poz.1656);

Warunki podejmowania nauki przez cudzoziemców w polskich szkołach są określone przepisami:

– art. 165 i 166 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59) oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw (Dz.U. z 2017 r. poz. 1655)– w odniesieniu do przedszkoli oraz szkół działających według nowego ustroju szkolnego

oraz

– art. 363 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60) oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 23 sierpnia 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw (Dz.U. z 2017 r. poz. 1634)– w odniesieniu do gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, do czasu zakończenia kształcenia w tych szkołach.

Cudzoziemcy korzystają z nauki i opieki we wszystkich typach publicznych przedszkoli i szkół do ukończenia 18 lat lub ukończenia szkoły ponadpodstawowej/ponadgimnazjalnej na warunkach dotyczących obywateli polskich. Natomiast z nauki w publicznych szkołach dla dorosłych, publicznych szkołach policealnych, publicznych szkołach artystycznych, publicznych placówkach i publicznych kolegiach pracowników służb społecznych oraz z kształcenia ustawicznego w formie kwalifikacyjnych kursów zawodowych korzystają na warunkach dotyczących obywateli polskich:

 

  1. obywatele pozostałych 27 państw członkowskich Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim  Obszarze Gospodarczym (Islandia, Liechtenstein, Norwegia) i Konfederacji Szwajcarskiej, a także członkowie ich rodzin posiadający prawo pobytu lub prawo stałego pobytu;
  2. osoby pochodzenia polskiego w rozumieniu przepisów o repatriacji;
  3. osoby, którym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielono:
  • zezwolenia na pobyt stały;
  • ochrony uzupełniającej oraz członkowie ich rodzin;
  • zgody na pobyt tolerowany;
  • zgody na pobyt ze względów humanitarnych oraz członkowie ich rodzin;
  • ochrony czasowej;
  • zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;
  • zezwolenia na pobyt czasowy w związku z okolicznością, o której mowa w art. 127, art. 159 ust. 1, art. 176 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 lub 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz. 1650);
  1. osoby, którym nadano status uchodźcy oraz członkowie ich rodzin;
  2. członkowie rodzin osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy;
  3. osoby posiadające ważną Kartę Polaka;
  4. osoby, dla których uprawnienie takie wynika z umów międzynarodowych;
  5. osoby, które posiadają kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, wizę Schengen lub wizę krajową wydaną w celu wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  6. stypendyści otrzymujący stypendia Ministra Edukacji Narodowej, organu prowadzącego szkołę lub dyrektora szkoły.

W świetle przepisu art. 165 ust. 5 ustawy – Prawo oświatowe, pozostali – niewymienieni w ust. 3 – cudzoziemcy mogą pobierać naukę w publicznych szkołach dla dorosłych, publicznych szkołach policealnych, publicznych szkołach artystycznych, publicznych placówkach i publicznych kolegiach pracowników służb społecznych oraz korzystać z kształcenia ustawicznego w formie kwalifikacyjnych kursów zawodowych na warunkach odpłatności.

Wysokość odpłatności oraz sposób wnoszenia opłat, uwzględniający przewidywane koszty kształcenia oraz możliwość całkowitego lub częściowego zwolnienia z tej odpłatności ustala organ prowadzący szkołę.

Cudzoziemcy są przyjmowani do szkół na podstawie dokumentów bez konieczności dokonywania ich nostryfikacji. Wyjątek stanowią szkoły policealne, gdzie warunkiem przyjęcia jest posiadanie wykształcenia średniego. Zagraniczne świadectwo potwierdzające wykształcenie średnie może być w Polsce uznane z mocy prawa lub decyzją kuratora oświaty.

Dyrektor szkoły publicznej może zakwalifikować ucznia przybywającego z zagranicy do odpowiedniej klasy lub na odpowiedni semestr, biorąc pod uwagę także wiek ucznia, opinię rodzica albo samego ucznia, jeśli jest on pełnoletni.

Cudzoziemcy podlegający obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, którzy nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki, mają prawo do dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego w formie dodatkowych zajęć lekcyjnych z języka polskiego. Dodatkową naukę języka polskiego organizuje gmina lub powiat właściwe ze względu na miejsce zamieszkania cudzoziemca. Korzystanie przez cudzoziemców z dodatkowych zajęć z języka polskiego nie jest ograniczone czasowo. Cudzoziemcy mogą korzystać także z dodatkowych zajęć wyrównawczych z danego przedmiotu nauczania przez okres 12 miesięcy. Łączny wymiar dodatkowych zajęć z języka polskiego i zajęć wyrównawczych nie może przekroczyć 5 godzin tygodniowo.

Organy prowadzące szkoły publiczne i niepubliczne mogą tworzyć oddziały przygotowawcze dla uczniów przybywających z zagranicy. Wprowadzenie tej formy organizacyjnej ma na celu wspomóc efektywność kształcenia osób, które uczyły się w szkołach funkcjonujących w zagranicznych systemach oświaty.

Środki potrzebne na wdrożenie opisanych wyżej rozwiązań znajdują pokrycie w subwencji oświatowej (rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego).

Uczniowie-cudzoziemcy podlegający obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, którzy nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki, mają prawo do pomocy udzielanej przez osobę władającą językiem kraju pochodzenia, zatrudnioną w charakterze pomocy nauczyciela przez dyrektora szkoły nie dłużej niż przez okres 12 miesięcy.

Dla cudzoziemców podlegających obowiązkowi szkolnemu, placówka dyplomatyczna lub konsularna kraju ich pochodzenia działająca w Polsce albo stowarzyszenie kulturalno-oświatowe danej narodowości mogą organizować w szkole, w porozumieniu z dyrektorem szkoły i za zgodą organu prowadzącego, naukę języka i kultury kraju pochodzenia.

Przewidziano ułatwienia dla osób niebędących obywatelami polskimi, które  przystępują do egzaminów zewnętrznych.

Uczeń albo absolwent, któremu ograniczona znajomość języka polskiego utrudnia zrozumienie czytanego tekstu, może przystąpić do:

  • części pierwszej lub części drugiej egzaminu gimnazjalnego – w warunkach i formie dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, na podstawie pozytywnej opinii rady pedagogicznej;
  • egzaminu maturalnego – z wyjątkiem egzaminu maturalnego z języka polskiego oraz języka obcego nowożytnego – w warunkach dostosowanych do jego potrzeb oraz możliwości psychofizycznych, na podstawie pozytywnej opinii rady pedagogicznej.

Dostosowanie formy egzaminu gimnazjalnego polega na przygotowaniu odrębnych arkuszy egzaminacyjnych dostosowanych do potrzeb ucznia, któremu ograniczona znajomość języka polskiego utrudnia zrozumienie czytanego tekstu.

Dostosowanie warunków przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego i egzaminu maturalnego polega m.in. na wykorzystaniu odpowiednich środków dydaktycznych (np. słownika dwujęzycznego), odpowiednim przedłużeniu czasu przewidzianego na przeprowadzenie tych egzaminów.

Od roku szkolnego 2018/19 ułatwienia te będą obowiązywały także w przypadku egzaminu ósmoklasisty.

Do dnia 10 września roku szkolnego, w którym mają być przeprowadzone egzaminy zewnętrzne, Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w komunikacie wskazuje szczegółowe sposoby dostosowania warunków i form przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego i egzaminu maturalnego, w przypadku zdających, którzy potrzebują takiego dostosowania.

Nauczanie języka polskiego jako obcego w oddziałach przygotowawczych reguluje:

Ostatnia aktualizacja: 11 lipca 2018