„Musimy sprawić, aby biblioteka szkolna stała się miejscem ważnym dla całej społeczności szkolnej – uczniów, nauczycieli i rodziców” powiedziała do ponad 200 nauczycieli z bibliotek szkolnych i pedagogicznych, a także nauczycieli konsultantów z placówek doskonalenia nauczycieli i doradców metodycznych Joanna Berdzik, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej. „Ministerstwo dużo mówi o wadze czytania książek, prowadzone są akcje promujące czytelnictwo, a od roku 2016 ruszamy z dużym rządowym programem pt. „ Książki naszych marzeń” poinformowała uczestników Pani Minister.
Spotkanie odbyło się z inicjatywy Ośrodka Rozwoju Edukacji. Celem było omówienie roli biblioteki w realizacji zadań szkoły, określenie kompetencji nauczycieli bibliotekarzy potrzebnych do tego, aby biblioteka stawała się miejscem w szkole, w którym zarządza się wiedzą, a także pokazanie jak bibliotekę szkolną w świetle nowych zapisów prawnych mają wspomagać, w osiągnięciu tego celu, biblioteki pedagogiczne i placówki doskonalenia nauczycieli.
Dyskusje dotyczyły przede wszystkim takich obszarów pracy szkoły jak promocja czytelnictwa i wykorzystanie nowoczesnych technologii, ale także dotykały istotnych zagadnień związanych z organizacją pracy biblioteki – zarządzaniem zasobami biblioteki, prowadzeniem zajęć dla uczniów, współpracą z nauczycielami, rolą dyrektora szkoły, współpracą z rodzicami lub instytucjami, które wspierają szkołę w codziennej pracy.
W trakcie trzech dni obrad uczestnicy mieli okazję wysłuchać prelegentów, którzy o szkole i zadaniach biblioteki mówili z perspektywy badań naukowych, a także mogli wymienić się własnymi doświadczeniami. W czasie warsztatów uczestnicy spotkania zastanawiali się, jak wnioski z badań wykorzystać w pracy bibliotek szkolnych i co jeszcze można uczynić, aby biblioteki były ważnymi pracowniami w środowisku szkolnym. Wystąpienia dotyczyły takich tematów jak:
Edukacja czytelnicza i medialna jako zadanie wszystkich nauczycieli. Temat ten przedstawiła Danuta Pusek z Ministerstwa Edukacji Narodowej, która wskazała na zapisy podstawy programowej kształcenia ogólnego, określające zadania bibliotek szkolnych i zobowiązujące nauczycieli do współpracy z nauczycielami bibliotekarzami w trakcie zajęć przedmiotowych.
Ustawa podręcznikowa i zadania bibliotek szkolnych. Janusz Krupa z MEN przypomniał założenia, wprowadzonej w zeszłym roku, ustawy tzw. podręcznikowej regulującej zadania szkoły związane z wprowadzeniem darmowego podręcznika dla klas I-III, a także subwencji przeznaczonej na zakup podręczników dla klas IV-VI oraz gimnazjum.
Bibliotek szkolnych portret własny – informacja o zasobach bibliotek. dr Grażyna Walczewska Klimczak z Instytutu Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej podzieliła się wynikami badań przeprowadzonymi wśród bibliotek szkolnych, prezentując ich liczbę, strukturę, zadania oraz posiadane zasoby. Na koniec wystąpienia zaprezentowała modele funkcjonowania bibliotek szkolnych.
Nauczyciel bibliotekarz – profil kompetencyjny. prof. Mariola Antczak z Katedry Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego nakreśliła profil kompetencyjny bibliotekarza w oparciu o przeprowadzone przez siebie badania, a także wyzwania stojące przed nauczycielami bibliotek, wynikające z różnych rozwiązań organizacyjnych i technologicznych stosowanych w szkołach.
Zmiana miejsca i roli biblioteki szkolnej w rozwijaniu czytelnictwa uczniów. Wyniki ostatnich badań poświęcone czytelnictwu dzieci i młodzieży przeprowadzone przez Instytut Badań Edukacyjnych zaprezentowała dr Zofia Zasacka, wskazując jednocześnie obszary do pracy i propozycje działań, które mogą podejmować biblioteki szkolne, we współpracy z innymi instytucjami.
Fantastyka – hitem wyborów czytelniczych uczniów gimnazjum. Anna Czernow Dreger z Uniwersytetu Warszawskiego zaprezentowała przegląd literatury fantastycznej, wskazując na konkretne tytuły, które cieszą się popularnością wśród młodzieży i są najlepszymi propozycjami tego gatunku. Przekonywała uczestników do lepszego poznania tego typu literatury i uwzględnieniu sympatii literackich uczniów w planowaniu zakupów książek, jak również wskazała na możliwości ich wykorzystania w działaniach edukacyjnych.
Wychowanie przez czytanie. Irena Koźmińska, inicjatorka Fundacji ABCXXI – Cała Polska Czyta Dzieciom nie musiała przekonywać uczestników do czytania, a wiele z jej rad dotyczących głośnego czytania dzieciom i młodzieży pracownicy biblioteki mogą łatwo stosować w swojej pracy.
E-podręczniki. Czytać można nie tylko książki. Dzięki nowym technologiom dzieci i młodzież mają dostęp do bardzo szerokiego zasobu informacji. Obecnie trwają prace nad przygotowaniem 64 podręczników, które od 1 września 2015 roku będą wykorzystywane w pracy szkoły. Działania prowadzone przez projekt systemowy ORE prezentował Jarosław Kończak. Na znaczenie wykorzystywania TIK w procesie edukacyjnym i rozwijaniu kultury organizacyjnej zwracał także uwagę dyrektor ORE, dr Marek Piotrowski.
Kompetencje cyfrowe uczniów. Wnioski z badań prowadzonych przez Instytut Badań Edukacyjnych przedstawił Kamil Sijko, który wskazywał na umiejętności gimnazjalistów porównując je do umiejętności uczniów z innych krajów. Projektując działania edukacyjne warto pamiętać, że kompetencje te są wśród młodych ludzi szczególnie rozwinięte.
Jak i gdzie młodzież poszukuje informacji? Kompetencje cyfrowe to nie tylko umiejętność korzystania z komputera, ale także umiejętności korzystania z informacji. Wyniki badań prowadzonych przez Uniwersytet Warszawski pokazała dr Justyna Jasiewicz, powołując się jednocześnie na bogate doświadczenie Fundacji Nowoczesna Polska. Przedstawiła uczestnikom przykłady ciekawych materiałów edukacyjnych, które mogą wykorzystać w trakcie zajęć z edukacji medialnej.
Spotkanie zorganizowane przez Ośrodek Rozwoju Edukacji było przede wszystkim doskonałą okazją do wzajemnego poznania nauczycieli bibliotekarzy z całej Polski, szansą na prezentacje swoich działaniach, realizowanych akcji i projektów. Uczestnicy dowiedzieli się o licznych inicjatywach o charakterze ogólnopolskim i regionalnym. Wyjeżdżając podkreślali znaczenie tego spotkania, dzięki któremu mogli nawiązać współprace, poznać aktualny stan wiedzy na temat bibliotek szkolnych, zadań i obszarów szczególnie ważnych z punktu widzenia ich pracy.
Plakaty przygotowane przez uczestników:
Oprac. Marianna Hajdukiewicz