Ośrodek Rozwoju Edukacji realizuje projekt „System doskonalenia nauczycieli oparty na ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół”, w którym opracowane zostały założenia nowego systemu doskonalenia i zewnętrznego wspomagania pracy szkoły. Projektowi systemowemu towarzyszą projekty konkursowe prowadzone przez powiaty w ramach Działania 3.5 Kompleksowe wspomaganie rozwoju szkół (Priorytet III Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki), w ramach których sprawdzane są wypracowane rozwiązania.
Nowy model doskonalenia i wspomagania pracy szkół testowany jest również wśród gminnych, powiatowych i wojewódzkich placówek doskonalenia nauczycieli, zarówno publicznych jak i niepublicznych biorących udział w programie Nowa Rola Placówki Doskonalenia. Oba działania – zarówno te realizowane w powiatach, jak również prowadzone w bezpośredniej współpracy z placówkami doskonalenia nauczycieli – pozwolą na ocenę rozwiązań wypracowanych w ramach projektu systemowego Ośrodka Rozwoju Edukacji.
Jesienią 2012 r. współpracę ze szkołami i przedszkolami rozpoczęli pracownicy placówek doskonalenia nauczycieli (animatorzy). W styczniu 2013 do szkół weszli szkolni organizatorzy rozwoju edukacji (SORE) z 9 powiatów. Pozostałych 76 powiatów, których wnioski złożone w Konkursie 3.5 do chwili obecnej zostały pozytywnie rozpatrzone, planują rozpoczęcie działań od września 2013.
Obecnie pilotażem objętych jest prawie 600 szkół i przedszkoli w Polsce – ponad 400 w ramach działań podejmowanych przez powiaty, oraz ok. 180 dzięki działaniom prowadzonym bezpośrednio przez placówki doskonalenia nauczycieli. Od września 2013 roku szkolni organizatorzy rozwoju edukacji rozpoczną współpracę z kolejnymi 5000 szkołami i przedszkolami w całej Polsce.
Szkolni organizatorzy rozwoju edukacji oraz animatorzy podkreślają znaczenie pierwszych spotkań z dyrektorami szkół, radami pedagogicznymi, a także decydującą rolę diagnozy pracy szkoły dla całego procesu wspomagania. Przy opracowywaniu planu doskonalenia wykorzystywane są informacje zawarte przede wszystkim w raportach ewaluacji wewnętrznej, a także raportach ewaluacji zewnętrznej. SORE i animatorzy wskazują na ogromną wartość dialogu, jaki toczy się między nauczycielami a dyrektorem, a także samymi nauczycielami wokół informacji z wynikających z nadzoru pedagogicznego, które są podstawą do podejmowania decyzji dotyczących rozwoju szkoły. Wspólna refleksja nad poziomem spełniania przez szkołę wymagań jest impulsem do wprowadzania w szkole zmian.
Jak w każdym pilotażu, pojawiają się niejasności i problemy, które rodzą pytania zarówno wśród SORE, animatorów, czy dyrektorów placówek. Wśród najczęściej wymienianych są: sposób organizacji, związany z pracą zewnętrznych konsultantów i ich współpracą z dyrektorem czy radą pedagogiczną, czasochłonność proponowanych działań, obawa przez rozmyciem końcowych efektów wśród innych procesów zachodzących w szkole, a także lęk przed nadmierną biurokratyzacją procesu. To są wyzwania, z którymi SORE i animatorzy mierzą się w codziennej pracy. Wszystkie te obawy są wnikliwie analizowane w ramach przygotowania do implementacji modelu w skali kraju.
Idea kompleksowego wspomagania jest odpowiedzią na dawno już sformułowaną potrzebę zmiany, wynikającą z nieefektywności obecnego systemu doskonalenia w zetknięciu z wyzwaniami, stojącymi przed współczesną szkołą. Dzięki prowadzonemu pilotażowi dowiemy się, na ile założenia merytoryczne, organizacyjne, a także programy szkoleń i same szkolenia opracowane przez Ośrodek Rozwoju Edukacji wspierają proces zaplanowanej zmiany systemu doskonalenia nauczycieli i wspomagania pracy szkół. Temu procesowi służyć będzie prowadzone od września 2013 roku badanie ewaluacyjne. Równocześnie wraz z rozpoczęciem realizacji projektów powiatowych starać się będziemy upowszechniać przykłady dobrej praktyki i sprawdzone rozwiązania wypracowane przez osoby i instytucje uczestniczące w tym procesie.
Oprac.: Marianna Hajdukiewicz
