Wydział Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych Ośrodka Rozwoju Edukacji realizuje program doskonalenia kadr w obszarze „Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym”.
Dopiero od 2005 r. oddziaływania wobec małego dziecka z niepełnosprawnością i jego rodziny zostały prawnie usankcjonowane jako zadanie systemu edukacji. Wcześniej problematyką tą zajmował się resort zdrowia, w naturalny sposób proponując podejście typowo medyczne, w którym główny nacisk położony był na rozwój somatyczny dziecka. W medycznym modelu pracy z małym dzieckiem w większości działania były nakierowane na niepełnosprawność dziecka, jego deficyty i zaburzenia. Oddziaływania te miały najczęściej charakter leczniczy, rehabilitacyjny, korekcyjny, wyrównawczy. Rola specjalistów w tym modelu była wiodąca, proponowano szereg metod, które miały zmniejszyć skutki niepełnosprawności. Model medyczny okazał się jednak nie wystarczający, ponieważ małe dziecko potrzebuje stałych, systematycznych oddziaływań osób najbliższych emocjonalnie dziecku (środowisko rodzinne), uwzględniających jego rytm dnia, potrzeby i możliwości.
To, co widzimy jako wielką szansę dla rozszerzenia działań poprzez ofertę edukacyjną, to koncentracja na całej rodzinie, jej roli i potencjale. Tym bardziej, że w myśl rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci ( Dz. U. z 2009r. Nr 23, poz.133) wczesną opieką i wsparciem należy objąć całą rodzinę z małym niepełnosprawnym dzieckiem. Specyfikę wspomagania rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym oparto zatem na modelu humanistycznym. Humanistyczne podejście interakcyjne zakłada też nieco inną rolę specjalistów. Specjaliści służą pomocą rodzinie. Ich udział jest pośredni, dzielą się oni swoimi umiejętnościami i wiedzą z rodzicami. Wymaga to nieco innych kompetencji specjalisty, szczególnie w terapii małych dzieci, niż zakładał model medyczny. I dlatego program szkoleń z zakresu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym ukierunkowany jest na doskonalenie specjalistów w zakresie umiejętności:
- wsparcia rodziców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji w związku z pojawieniem się dziecka z niepełnosprawnością w rodzinie,
- dzielenia się z rodzicem swoją wiedzą specjalistyczną, doświadczeniem i umiejętnościami terapeutycznymi,
- budowania relacji rodzice – dziecko, więzi rodzinnych i kompetencji rodzicielskich.
Celem programu jest zwiększanie kompetencji specjalistów w zakresie współpracy i budowania koalicji na rzecz małego dziecka z niepełnosprawnością oraz doskonalenie ich umiejętności diagnostycznych, interpersonalnych, organizacyjnych i terapeutycznych w obszarze WWRD.
Program adresowany jest do dyrektorów i specjalistów (pedagog specjalny, psycholog, logopeda, terapeuta, rehabilitant) zatrudnionych w placówkach realizujących WWRD.
Cele operacyjne
- poszerzenie kompetencji zawodowych specjalistów pracujących w obszarze WWRD;
- zwiększanie umiejętności w zakresie tworzenia Indywidualnego Programu Wczesnego Wspomagania , konstruowania planów wspierania dziecka i jego rodziny;
- doskonalenie umiejętności w zakresie współpracy zespołu specjalistów z rodziną dziecka objętego WWRD;
- kształtowanie umiejętności interpersonalnych, terapeutycznych i organizacyjnych specjalistów uczestniczących w zespołach WWRD.
Spodziewane efekty
- efektywniejsza współpraca zespołu specjalistów w obszarze wspierania dziecka z niepełnosprawnością i jego rodziny;
- poszerzenie kompetencji zawodowych poprzez doskonalenie umiejętności diagnostycznych, organizacyjnych i interpersonalnych specjalistów realizujących WWRD;
- dzielenie się efektami i osiągnięciami w dziedzinie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka uczestników szkoleń z innymi specjalistami np. poprzez współtworzenie Banku Dobrych Praktyk;
- zapobieganie niepowodzeniom szkolnym dziecka z niepełnosprawnością w późniejszych etapach edukacyjnych.
Realizacja Programu
Coroczna realizacja szkoleń dla 40-45 osobowych grup specjalistów z terenu całego kraju w formie wykładów i warsztatów umożliwia także wzajemną wymianę doświadczeń zawodowych w dziedzinie organizacji WWRD w różnych placówkach i rejonach kraju. W konsekwencji możliwe jest przygotowanie przez placówki realizujące WWRD coraz lepszej jakościowo oferty dla małego dziecka z niepełnosprawnością i jego rodziny.
Kontakt
Jolanta Rafał-Łuniewska
Tel. +48 22 570 83 09
e-mail: jolanta.luniewska@ore.edu.pl
